ประชาธิปไตย

ประชาธิปไตย วันนี้สถานะของแนวร่วมประชาธิปไตยต่อต้านเผด็จการแห่งชาติหรือนปช. ดูเหมือนจะมาถึงจุดที่เป็นหัวเลี้ยวหัวต่อที่สำคัญ เพราะนปช.เริ่มจะแสดงให้เห็นถึงความอิ่มตัวและอ่อนแรงในการทำกิจกรรมทางการเมืองต่อไป จึงมีการตั้งข้อสงสัยจากสังคมถึงสถานะปัจจุบันของนปช. โดยเฉพาะการเคลื่อนไหวในระยะหลังของนายจตุพร พรหมพันธ์ ประธานนปช.

นปช. ตั้งขึ้นเมื่อปี 2550 โดยเมื่อก่อตั้งยังใช้ชื่อว่านปก. หรือแนวร่วมประชาธิปไตยขับไล่เผด็จการต่อมาจึงเปลี่ยนเป็นนปช. เมื่อตอนก่อตั้งนปก.แสดงจุดประสงค์เพื่อต่อต้านการทำรัฐประหารเมื่อปี 2549 เมื่อ คปค. ซึ่งนำโดยพลเอกสนธิ บุญยรัตกลิน ผู้บัญชาการทหารบกในเวลสนั้นยึดอำนาจจากรัฐบาลนายทักษิณ ชินวัตร นปช.มีกองกำลังหลักคือกลุ่มคนเสื้อแดง เริ่มการเคลื่อนไหวโดยการชุมนุมขับไล่รัฐบาลของพลเอกสุรยุทธ์ จุลานนท์ และคณะมนตรีความมั่นคงแห่งชาติ รวมทั้งต่อต้านการชุมนุมของพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตยจนมีผู้บาดเจ็บและเสียชีวิต

ปี 2550 นปช.บุกไปชุมนุมที่บ้านสี่เสาเทเวศน์ บ้านพักของพลเอกเปรม ติณสูลานนท์ ประธานองคมนตรี ด่าทอด้วยคำหยาบคายและทำลายทรัพย์สินด้วยการรื้อทางเท้าและขว้างปาก้อนอิฐเข้าไปในบ้านสี่เสาเทเวศน์และปะทะกับเจ้าหน้าที่ตำรวจ

ปี 2552 หลังการเปลี่ยนขั้วทางการเมืองของกลุ่มนายเนวิน ชิดชอบมาร่วมกับประชาธิปัตย์ส่งผลให้พรรคประชาธิปปัตย์ได้ขึ้นแกนนำในการเป็นรัฐบาลจากการโหวตในสภา นปช.ได้รวมตัวกันอีกครั้งเพื่อขับไล่รัฐบาล เกิดเหตุความไม่สงบเมื่อเดือนเมษายน นปช.นำคนเสื้อแดงล้มการประชุมอาเซียนที่พัทยา รัฐบาลประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินและส่งทหารเข้าปิดล้อม นปช.จึงยุติการชุมนุม
ปี 2553 นปช.นำคนเสื้อแดงรวมตัวกันเพื่อชุมนุมใหญ่อีกครั้งโดยกดดันให้รัฐบาลยุบสภา เกิดเหตุการณ์รุนแรงจนมีผู้เสียชีวิตและบาดเจ็บจำนวนทั้งฝ่ายผู้ชุมนุมและเจ้าหน้าที่ เมื่อมีกองกำลังชุดดำเข้ามาร่วมกับนปช.ด้วย จนกระทั่งมีการสลายการชุมนุมและมีเหตุการณ์คนเสื้อแดงเผาสถานที่หลายแห่งในกรุงเทพฯ

ปัจจุบันแกนนำนปช.หลายคนล้วนแต่ถูกจำคุกและถูกดำเนินคดีหรืออยู่ระหว่างการถูกดำเนินคดี มีหลายคนที่หนีไปอยู่ต่างประเทศ นายวีรกานต์ มุสิกพงษ์ นายณัฐวุฒิ ไสยเกื้อ นายวิภูแถลง พัฒนภูไท และนายเหวง โตจิราการ ถูกศาลตัดสินจำคุก 2 ปี 8 เดือน ส่วนนายจตุพร พงศ์พันธ์อยู่ระหว่างรอคำตัดสินของศาล จากคดีบุกบ้านสี่เสาเทเวศน์ นายอริสมันต์ พงษ์เรืองรอง อยู่ระหว่างการหลบหนีหลังศาลมีคำสั่งจำคุก 4 ปี จากคดีนำคนเสื้อแดงล้มการประชุมอาเซียนเมื่อปี 2552

คนเสื้อแดงหลายคนหนีคดีอาญาของตัวเอง คดีอาญามาตรา 112 และหลบหนีการเข้ารายงานตัวตามหมายเรียกของคสช.ไปต่างประเทศ เช่น นายจักรภพ เพ็ญแข, นายจอม เพชรประดับ, นายจารุพงศ์ เรืองสุวรรณ, นายสุนัย จุลพงศธร, นายใจ อี๊งภากรณ์, นายจรัญ ดิษฐาอภิชัย, นายสมศักดิ์ เจียมธีรสกุล, นายปวิน ชัชวาลย์พงศ์พันธ์. นายสุรชัย ด่านวัฒนานุสรณ์ หรือแซ่ด่าน, นายเอกภพ เหลือรา ในขณะนี้บางคนก็หลบหนีอยู่ในประเทศเพื่อนบ้าน เช่น ลาว, กัมพูชา หลายคนก็อยู่ในประเทศทางยุโรปและสหรัฐอเมริกา หลายคนก็ยังเคลื่อนไหวทางการเมืองอยู่ บางคนก็ได้รับสถานะเป็นผู้ลี้ภัยจากประเทศฝั่งเศส ส่วนนายปวิณขณะนี้เป็นอาจารย์สอนอยู่ในมหาวิทยาลัยในประเทศญี่ปุ่น

นายจตุพร พรหมพันธุ์ ประธานนปช. คนปัจจุบัน ออกมาแสดงความประสงค์ที่จะยุบ นปช. องค์กรที่ตนก่อตั้งมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2550 สถานะในปัจจุบันของนปช.ในมุมมองของสังคมภายนอกก็ดูเหมือนจะถดถอยลงไปและแทบจะไม่มีบทบาทมากนัก ตัวนายจตุพรเองก็อยู่ระหว่างการต่อสู้คดีอยู่หลายคดี ทั้งคดีหมิ่นประมาทนายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ คดีบุกบ้านสี่เสาเทเวศน์ที่กำลังรอคำตัดสินของศาลอยู่
เหตุการณ์ล่าสุดดูเหมือนว่านายจตุพรจะแตกหักกับพรรคเพื่อไทยเสียแล้วแม้ว่านาย จตุพรจะแสดงท่าทีว่ายังมีความเกรงใจนายทักษิณ ชินวัตรอยู่บ้างก็ตาม เหตุเนื่องมาจาก นายจตุพรไปช่วยนายบุญเลิศ

บูรณุปกรณ์หาเสียงเป็นนายก อบจ. จังหวัดเชียงใหม่แข่งกับผู้สมัครของพรรคเพื่อไทยคือนายพิชัย เลิศพงษ์อดิสรณ์ จนนายทักษิณ ชินวัตรถึงกับต้องออกมาเคลื่อนไหวเชิญชวนชาวเชียงใหม่ให้ช่วยเลือกนายพิชัยในความเป็นจริง นปช. เกิดขึ้นมาจากการสนับสนุนของนายทักษิณ ชินวัตรเพื่อทำกิจกรรมทางการเมืองนอกสภาคู่ขนานไปกับพรรคการเมืองของนายทักษิณ มาโดยตลอด ตั้งแต่ยังเป็นพรรคไทยรักไทย พรรคพลังประชาชนมาจนถึงพรรคเพื่อไทย การเกิดขึ้นของนปช.โดยอ้างว่ามีอุดมการณ์ต่อต้านเผด็จการหลังจากคปค. ทำการยึดอำนาจจากนายทักษิณ ชินวัตรเมื่อปี 2549

การเคลื่อนไหวครั้งใหญ่ของนปช.เริ่มจากปี 2552 ก็มีสาเหตุมาจากการยึดทรัพย์นายทักษิณ ชินวัตรจำนวนสี่หมื่นหกพันล้านบาทตามคำตัดสินของศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองเป็นสาเหตุสำคัญมากกว่าเหตุผลในการต่อต้านเผด็จการที่ยกขึ้นมาเพิ่อสร้างความชอบธรรมทางการชุมนุม แมัแต่ในปี 2553 ที่มีเหตุการณ์ที่มีผู้เสียชีวิตจำนวนมากไปจนถึงการเผาบ้านเผาเมืองก็ยังได้รับการสนับสนุนจากนายทักษิณ ชินวัตร ดังนั้นกล่าวอีกนัยหนึ่งคือนปช.กับนายทักษิณนั้นแยกกันไม่ขาด นปช.ได้รับการสนับสนุนทางการเงินจากนายทักษิณ ชินวัตรมาตั้งแต่วันแรก

ภายในนปช.เองก็ไม่ได้มีความเป็นเนื้อเดียวกันเพราะแบ่งออกเป็นหลายกลุ่มหลายก้อนบางครั้งบางกลุ่มก็แยกตัวออกไป บางคนก็ย้ายข้างมาอยู่กับพรรคพลังประชารัฐของรัฐบาลเช่นนายสุภรณ์ อัตถาวงศ์
ช่วงปลายปี 2563 ที่มีการชุมนุมของกลุ่มเยาวชนในนามคณะราษฎร 2563 และกลุ่มธรรมศาสตร์จะไม่ทน ก็มีมวลชนของนปช. เข้าไปร่วมชุมนุมด้วย แต่ก็เป็นเพียงผู้เข้าร่วมชุมนุมไม่ได้เป็นแกนนำ

นายจตุพรเองก็มีความเห็นว่าข้อเรียกร้องของเยาวชนเหล่านี้ก็ทะลุเพดานข้อเรียกร้องของเดิมนปช.ไปแล้วเลยมีความคิดจะให้นปช.ยุติบทบาทเพื่อจะได้เป็นตำนานตามความคิดของตน พร้อมส่งไม้ต่อให้กลุ่มเยาวชนเป็นหัวหอกในการรณรงค์ต่อไป แต่ก็มีสมาชิกของนปช.บางคนออกมาแสดงความไม่ห็นด้วยอยากจะให้นปช.ยังคงอยู่เพื่อทำกิจกรรมเคลื่อนไหวทางการเมืองต่อไปนายทักษิณ ชินวัตรเองก็ดูเหมือนจะไม่ให้ความสำคัญกับนปช.แล้ว เพราะต้องไปใส่ใจกับการแก้ปัญหาภายในของพรรคเพื่อไทยของตัวเองที่ขณะนี้ก็แบ่งออกเป็นขั้วเป็นข้างไม่เป็นเอกภาพ และบทบาทของพรรคเพื่อไทยในสภาผู้แทนราษฎรในฐานะผู้นำฝ่ายค้านก็อ่อนแอลง

ปล่อยให้พรรครุ่นใหม่อย่างพรรคก้าวไกลแซงออกมานำหน้า นายจตุพรเองคงจะรู้สถานะตรงนี้ดีจึงอยากจะยุติบทบาทของนปช.และบทบาทของตนเองในทางการเมืองเพื่อเอาเวลาไปทุ่มเทให้กับการต่อสู้คดีที่เป็นชนักติดหลังตนเองอยู่และไปทำอย่างอื่นดีกว่าดันทุรังเข็นนปช.ต่อ

อย่างไรก็ตามไม่ว่านปช.จะหยุดตัวเองลงในวันนี้หรือจะยังคงมีอยู่ก็ไม่ได้เกิดคุณูปการใดๆ ต่อสังคมไทยอีกต่อไป

อ่านเพิ่มเติมได้ที่   กลุ่มโจร