ศูนย์การค้าในประเทศไทย

ศูนย์การค้าในประเทศไทย 12 ธันวาคม 2563 ศูนย์การค้าคือสถานที่กลางที่เป็นที่รวมของธุรกิจขายปลีกและบริการต่างๆ ที่เข้ามาอยู่รวมกันในสถานที่เดียวทั้ง ห้างสรรพสินค้า ร้านค้าต่างๆ ร้านอาหาร ธนาคาร ศูนย์รวมของอุปกรณ์ด้านไอที ศูนย์บริการของผู้ให้บริการสื่อสาร ศูนย์อาหาร โรงภาพยนตร์ ศูนย์รวมของอุปกรณ์กีฬา ร้านขายหนังสือและสเตชั่นนารี่ สวนสนุก โรงโบว์ลิ่ง สถานออกกำลังกาย ลานกิจกรรม และอื่นๆ

ศูนย์การค้าบางแห่งที่เป็นเจ้าของอาคารเองก็จะจัดชั้นบนเป็นสำนักงานให้เช่ากับบริษัทต่างๆ ด้วย สิ่งที่สำคัญที่ศูนย์การค้าจะต้องจัดเตรียมให้ลูกค้าคือสถานที่จอดรถสำหรับรองรับรถจำนวนมากของลูกค้า ศูนย์การค้าส่วนใหญ่จะมีพื้นที่ให้บรรดาผู้ค้ารายย่อยมาเช่าพื้นที่เล็กๆ เพื่อขายสินค้าของตน สิ่งหนึ่งที่ศูนย์การค้าจัดให้มีเป็นประจำก็คือกิจกรรมต่างๆ เพื่อดึงดูดความสนใจจากผู้คนให้เข้ามาในศูนย์การค้า เช่นกิจกรรมลดราคา กิจกรรมการแสดง หรือแม้แต่เชิญ ดารานักร้องยอดนิยม มาช่วยโปรโมทกิจกรรมต่างๆ 

ศูนย์การค้าในประเทศไทยอยู่ในการบริหารของกลุ่มธุรกิจหลายกลุ่ม ซึ่งกลุ่มธุรกิจเหล่านี้ส่วนใหญ่จะทำธุรกิจด้านการพัฒนาพื้นที่สำหรับกิจการค้าปลีกเป็นหลัก รวมทั้งธุรกิจที่เกี่ยวข้องเช่นโรงแรมและศูนย์การค้า ดังนั้นแต่ละกลุ่มธุรกิจก็จะมีศูนย์การค้าที่อยู่ในเครือของตนเอง ในบทความนี้ผู้เขียนจะขอยกมากล่าวถึงเฉพาะกลุ่มธุรกิจรายใหญ่ๆ ที่มีศูนย์การค้าที่เป็นที่รู้จักกันดีอยู่ในการดูแลและบริหารจัดการ

กลุ่มเซ็นทรัลพัฒนา
กลุ่มเซ็นทรัลพัฒนาหรือ CPN เป็นธุรกิจของตระกูลจิราธิวัฒน์ และเป็นเจ้าของศูนย์การค้ารายใหญ่ที่สุดและมีส่วนแบ่งการตลาดมากที่สุดในประเทศ กลุ่ม CPN มีศูนย์การค้าในรูปแบบต่างๆ มากที่สุดโดยแบ่งออกเป็นดังนี้

เซ็นทรัลเวิร์ด เป็นศูนย์กลางค้าที่ใหญ่และมีพื้นที่กว้างที่สุดในประเทศไทย แต่เดิมเซ็นทรัลเวิร์ดคือศูนย์การค้าเวิร์ดเทรดเซ็นเตอร์ซึ่งต่อมากลุ่มเซ็นทรัลพัฒนาเข้ามาซื้อกิจการและเปลี่ยนชื่อเป็นเซ็นทรัลเวิร์ด

เซ็นทรัลพลาซ่า ในกรุงเทพฯ มี 9 แห่ง คือ เซ็นทรัลแกรนด์พระรามเก้า เซ็นทรัลพลาซ่าปิ่นเกล้า เซ็นทรัลพลาซ่าลาดพร้าว เซ็นทรัลพลาซ่าเวสท์เกต เซ็นทรัลพลาซ่าพระรามสาม 3 เซ็นทรัลพลาซ่าบางนา เซ็นทรัลพลาซ่าพระราม 2 เซ็นทรัลพลาซ่ารัตนาธิเบศร์ เซ็นทรัลพลาซ่าแจ้งวัฒนะ ส่วนในต่างจังหวัดมี 14 แห่ง คือ เซ็นทรัลพลาซ่าเชียงราย เซ็นทรัลพลาซ่าสุราษฎร์ธานี เซ็นทรัลพลาซ่าอุบลราชธานี เซ็นทรัลพลาซ่านครศรีธรรมราช เซ็นทรัลพลาซ่าศาลายา เซ็นทรัลพลาซ่าระยอง เซ็นทรัลพลาซ่ามหาชัย เซ็นทรัลพลาซ่าพิษณุโลก เซ็นทรัลพลาซ่าอุดรธานี เซ็นทรัลพลาซ่าเชียงใหม่แอร์พอร์ต เซ็นทรัลพลาซ่าขอนแก่น เซ็นทรัลพลาซ่าชลบุรี เซ็นทรัลพลาซ่าลำปางและเซ็นทรัลพลาซ่านครราชสีมา

เซ็นทรัลเฟสติวัล ประกอบด้วย เซ็นทรัลมารีน่าพัทยา เซ็นทรัลภูเก็ตเฟสติวัล เซ็นทรัลไอซิตี้ (อยู่ในประเทศมาเลเชีย) เซ็นทรัลวิลเลจ (อยู่ใก้ลสนามบินสุวรรณภูมิ)

นอกจากศูนย์การค้าในเครือเซ็นทรัลแล้ว CPN ยังเข้าไปถือหุ้นใหญ่ในกลุ่มโรบินสันและมีบริษัทในเครือคือเซ็นทรัลฟู้ดรีเทลที่เป็นเจ้าของท้อปมาเก็ตเพลสด้วย 

กลุ่มเดอะมอลล์
กลุ่มเดอะมอลล์เป็นกลุ่มธุรกิจของตระกูลอัมพุช มีศูนย์การค้าเดอะมอลล์ในการดูแลซึ่งเป็นศูนย์การค้าที่เปิดให้บริการมายาวนาน คือ เดอะมอลล์ท่าพระ เดอะมอลล์รามคำแหง           เดอะมอลล์บางกะปิ เดอะมอลล์งามวงศ์วาน และเดอะมอลล์โคราช

นอกจากนี้กลุ่มเดอะมอลล์ยังได้พัฒนาพื้นที่กลางกรุงเทพฯ เป็นศูนย์การค้าขนาดใหญ่ คือ สยามพารากอน เอ็มโพเรียม เอ็มควอเทียร์ และในต่างจังหวัดคือ บลูพอร์ตหัวหิน ทั้งหมดเป็นศูนย์การค้าสมัยใหม่ที่มีเป้าหมายเป็นคนรุ่นใหม่ที่มีรายได้ปานกลางขึ้นไปและมีไลฟ์สไตล์แบบคนเมือง

กลุ่มสยามพิวรรธน์
กลุ่มสยามพิวรรธน์เดิมเป็นเจ้าของโรงแรมสยามอินเตอร์คอนติเนนตัน แต่ภายหลังเปลี่ยนมาทำธุรกิจศูนย์การค้าเป็นหลัก ปัจจุบันเป็นเจ้าของศูนย์การค้า สยามเซ็นเตอร์        สยามสแควร์วัน สยามดิสคอฟเวอรี่ และสยามพารากอน ซึ่งร่วมทุนกับกลุ่มเดอะมอลล์ และ             ไอคอนสยาม ซึ่งเป็นการร่วมทุนระหว่างกลุ่มสยามพิวรรธน์ กลุ่มเม็กโนเลียควอลิตี้                 ดิเวลลอปเมนต์และเจริญโภคภัณฑ์ ไอคอนสยามเป็นโครงการขนาดใหญ่ที่ประกอบด้วยศูนย์การค้าขนาดใหญ่เป็นที่สองในประเทศไทยรองจากเซ็นทรัลเวืร์ด และโรงแรมและอาคารชุดพักอาศัยที่สูงที่สุดในประเทศไทย

กลุ่มซีคอน
กลุ่มซีคอนเป็นเจ้าของศูนย์การค้าซีคอนสแควร์ (ศรีนครินทร์) และซีคอน (บางแค)

กลุ่มสยามรีเทลดีเวลอปเมนต์
กลุ่มสยามรีเทลดีเวลอปเมนต์เป็นเจ้าของศูนย์การค้าแฟชั่นไอส์แลนด์ สยามพรอมมาเนด และเทอร์มินัล 21

กลุ่มเอ็มบีเค
กลุ่มเอ็มบีเคเป็นเจ้าของศูนย์การค้า เอ็มบีเคเซนเตอร์ พาราไดซ์พาร์ค และเดอะไนล์  (พระราม 9)

กลุ่มสยามฟิวเจอร์ดีเวลลอปเมนต์
กลุ่มสยามฟิวเจอร์ดีเวลอปเมนต์เป็นเจ้าของศูนย์การค้าเอสพลานาด (รัชดาภิเษก)        ดิอเวนิว (แจ้งวัฒนะ รัชโยธิน) นวมินทร์อเวนิวซิตี้ มาร์เก็ตเพลส (มีหลายสาขา) 

กลุ่มทีซีซี
กลุ่มทีซีซีเป็นเจ้าของศูนย์การค้า พันธ์ทิพย์ (บางกะปิ เชียงใหม่) เกทเวย์ (เอกมัย บางซื่อ) เดอะสตรีท (รัชดาภิเษก) เอเชียทีคเดอะริเวอร์ฟร้อน (เจริญกรุง) สามย่านมิตรทาวน์   เดอะพาร์ค (พระรามสี่)

กลุ่มคิงส์เพาเวอร์
กลุ่มคิงส์เพาเวอร์เป็นเจ้าของศูนย์การค้า คิงส์เพาเวอร์ (รางน้ำและสาทร)

กลุ่มอื่นๆ
ศูนย์การค้ารายย่อยอื่นๆ มีอีกมากมาย ในที่นี้ขอยกมาเฉพาะที่เป็นที่รู้จักกันดี ดังนี้      สยามสแควร์ จามจุรีสแควร์ สีลมคอมเพล็กซ์ โชว์ดีซี (ห้วยขวาง) เดอะเพลตินั่ม (ประตูน้ำ)     เดอะพาราเดียม (ประตูน้ำ) เซ็นเตอร์วัน (อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ) วิคตอรีมอลล์ (อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ) อินทราสแควร์ (ราชปรารภ) วอเตอร์เกต พาวิลเลียน (ราชปรารภ) อมรินทร์พลาซ่า (ราชประสงค์) เกษรวิลเลจ (ราชประสงค์) ไอทีสแควร์ (หลักสี่) ฟิวเจอร์พาร์ค (รังสิต)             เดอะพาซิโอ พาร์ค (กาญจนาภิเษก รามคำแหง ลาดกระบัง) เดอะวอร์ค (เกษตรนวมินทร์)      ธัญญาพาร์ค (ศรีนครินทร์) เจเจมอลล์ (จตุจักร) ดิโอลสยาม พลาซ่า (พาหุรัด) สิงห์คอมเพล็กซ์            (อโศก-เพชรบุรี) เดอะริเวอร์ซิตี้ (สี่พระยา) ดองกี้มอลล์ (ทองหล่อ) 

ศูนย์การค้าท้องถิ่น
หลายจังหวัดในประเทศไทยมีศูนย์การค้าในท้องถิ่นที่เป็นที่นิยมและคุ้นเคยของคนในจังหวัดนั้น แม้จะถูกรุกจากสาขาของศูนย์การค้ารายใหญ่ เช่น ไชยแสง (สิงห์บุรี) เซนโตซ่า (ขอนแก่น) วีสแควร์ (นครสวรรค์) วิถีเทพ (นครสวรรค์) ฟลายเดย์ (อุตรดิตถ์) ตึกคอม (อุดรธานี) แหลมทอง (ชลบุรี) ทวีกิจ ซุปเปอร์เซ็นเตอร์ (บุรีรัมย์) อัมพรดีพาร์ทเมนท์สโตร์ (อยุธยา) สหไทยพลาซ่า (นครศรีธรรมราช) กาดสวนแก้ว (เชียงใหม่) คลังพลาซ่า (นครราชสีมา) ท๊อปแลนด์พลาซ่า (พิษณุโลก)

ประเทศไทยเป็นประเทศที่มีศูนย์การค้ามากเป็นอันดับต้นๆของโลก คนไทยนิยมไปเดินเที่ยว พักผ่อนสมองในศูนย์การค้า เพื่อไปซื้อของ หาอาหารอร่อยกิน ดูภาพยนตร์ หรือแม้แต่ไปรับแอร์เย็นๆ หนีอากาศร้อนอบอ้าวภายนอก ศูนย์การค้าเป็นสิ่งที่อยู่คู่กับวิถึชีวิตคนไทยมายาวนานหลายสิบปี ในสถานการณ์การระบาดของไวรัสโควิด-19 ศูนย์การค้าได้รับผลกระทบจากการถูกสั่งปิดในช่วงล็อคดาวน์แม้ภายหลังจะอนุญาตให้เปิดได้ แต่ก็ยังต้องถูกควบคุมเรื่องจำนวนคนและการรักษาระยะห่างทางสังคม อีกส่วนหนึ่งคือห้างสรรพสินค้าและร้านค้าที่เช่าพื้นที่อยู่ในศูนย์การค้าต่างก็ได้รับความเสียหายจากผู้คนที่น้อยลงซึ่งส่งผลกระทบไปถึงรายได้และยังต้องเจอผลกระทบจากการค้าออนไลน์ที่รุกเข้ามาแย่งตลาดอีก